Тарбияи ахлоқӣ ва арзишҳои миллӣ

Дар замони муосир, вақте ки ҷаҳон зуд тағйир меёбад ва арзишҳои нав пайдо мешаванд, муҳофизати арзишҳои миллӣ ва тарбияи ахлоқии насли ҷавон нақши хеле муҳим дорад. Тарбияи ахлоқӣ асоси ташаккули шахсияти комили инсон аст.

Тарбияи ахлоқӣ чист?

Тарбияи ахлоқӣ - ин раванди ташаккули сифатҳои ахлоқии шахсият аст, ки ба кӯдак кӯмак мекунад то фарқи неку бадро муайян кунад ва мувофиқи арзишҳои гуманӣ рафтор намояд. Тарбияи ахлоқӣ шомили инҳост:

• Меъёрҳои ахлоқӣ ва қоидаҳои иҷтимоӣ
• Арзишҳои миллӣ ва маданӣ
• Эҳтиром ба одамон ва табиат
• Масъулият ва сумлуҳат
• Меҳрубонӣ ва ҳамдардӣ

Арзишҳои асосии миллӣ

Миллати тоҷик дар давоми таърихи тӯлонии худ арзишҳои безавол таъсис додааст, ки то имрӯз дар ҳаёти мо нақши калон мебозанд:

1. Эҳтиром ба калонсолон

Эҳтиром ба калонсолон, волидайн ва омӯзгорон яке аз арзишҳои асосии миллати мост. Кӯдак бояд омӯзад, ки чӣ гуна ба калонсолон эҳтиром бикунад, ба суханони онҳо гӯш кунад ва аз таҷрибаи онҳо баҳра барад.

2. Меҳмондӯстӣ

Меҳмондӯстӣ хислати барҷастаи миллати тоҷик аст. Мо бояд ба фарзандони худ омӯзем, ки чӣ гуна меҳмонро эҳтиром кунанд, дар хонаи худ бо хурсандӣ қабул намоянд ва ба ӯ гарм рафтор кунанд.

3. Меҳнатдӯстӣ

Меҳнати сумлуҳат ва меҳнатдӯстӣ дар фарҳанги тоҷик нақши муҳим доранд. Кӯдакон бояд қадри меҳнат ва кӯшишро донанд ва ба меҳнати одамон эҳтиром кунанд.

4. Дӯстӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ

Тоҷикон ҳамеша бо дӯстӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ бо якдигар зиндагӣ кардаанд. Кӯдакон бояд малакаҳои ҷамъгароиро омӯзанд, донанд чӣ гуна дӯст пайдо кунанд ва дӯстиро нигоҳ доранд.

5. Ватандӯстӣ

Муҳаббат ба Ватан, донистани таърих ва фарҳанги миллии худ, эҳтиром ба рамзҳои давлатӣ - инҳо асоси тарбияи ватандӯстии насли ҷавон мебошанд.

Чӣ гуна тарбияи ахлоқиро дар мактаб пешбурд мекунем?

Дар Мактаби Замонавии Душанбе мо ба тарбияи ахлоқии хонандагон диққати махсус медиҳем:

• Дарсҳои ахлоқ ва одоб - дар онҳо кӯдакон меъёрҳои рафтории дурустро меомӯзанд
• Намунаи ахлоқӣ - омӯзгорон бо рафтори худ намунаи ахлоқии нек нишон медиҳанд
• Муҳити ахлоқӣ - дар мактаб фазои эҳтиром ва дӯстӣ таъмин карда шудааст
• Лоиҳаҳои иҷтимоӣ - кӯдакон дар корҳои хайрия ва волонтёрӣ иштирок мекунанд
• Ҳамкорӣ бо волидайн - мо якҷоя барои тарбияи сифатҳои ахлоқӣ мекӯшем

Нақши волидайн

Волидайн нақши асосиро дар тарбияи ахлоқии кӯдак мебозанд. Онҳо намунаи аввалин барои фарзандон ҳастанд. Волидайн бояд:

• Намунаи ахлоқии хуб бошанд - кӯдакон зиёдтар аз рӯи рафтор меомӯзанд, на аз рӯи сухан
• Дар бораи арзишҳои ахлоқӣ бо кӯдакон гуфтугӯ кунанд
• Рафтори дурустро ситоиш ва ҳавасманд кунанд
• Кӯдакро ба кори хайрия ҷалб намоянд
• Бо кӯдак дар бораи фарҳанг ва таърихи миллӣ сӯҳбат кунанд
• Ба эҳсосоту ҳиссиёти кӯдак диққат диҳанд

Сифатҳои муҳими ахлоқӣ

Мо мекӯшем, ки дар кӯдакон ин сифатҳоро инкишоф диҳем:

Ростгӯӣ

Ростгӯӣ асоси муносибатҳои бовариноки одамон аст. Кӯдак бояд омӯзад, ки дурӯғ гуфтан бад аст ва ростгӯӣ ҳамеша арзиш дорад.

Меҳрубонӣ

Меҳрубонӣ ва ҳамдардӣ ба одамон, ҳайвонот ва табиат кӯдакро инсони некзот мепарворад.

Адолатхоҳӣ

Кӯдак бояд донад, ки адолат чист ва чӣ гуна бо ҳамаи одамон адолатманд рафтор кунад.

Масъулият

Масъулият гирифтан барои амалҳои худ, вазифаҳои таълимӣ ва хонагӣ - ин сифати муҳими шахсият аст.

Сабр ва матонат

Сабр дар дастёбии мақсадҳо, матонат дар вазъиятҳои душвор - инҳо ба кӯдак дар ҳаёт кӯмак мекунанд.

Чораҳои амалӣ

Барои тарбияи ахлоқии кӯдак мо ин чораҳоро пешниҳод мекунем:

1. Китобхонӣ - китобҳои ахлоқӣ ва ҳикояҳои тарбиявӣ хонед
2. Гуфтугӯ - бо кӯдак дар бораи вазъиятҳои гуногун сӯҳбат кунед
3. Таҷриба - ба кӯдак имкон диҳед, ки қарорҳои ахлоқӣ қабул кунад
4. Ситоиш - рафтори дурустро ҳавасманд созед
5. Намуна - худатон намунаи дуруст бошед

Хулоса

Тарбияи ахлоқӣ ва муҳофизати арзишҳои миллӣ дар замони муосир нақши хеле муҳим доранд. Онҳо ба насли ҷавон кӯмак мекунанд, ки дар дунёи мураккаб роҳи дурустро ёбанд ва инсони комил шаванд.

Дар Мактаби Замонавии Душанбе мо мекӯшем, ки ҳам донишҳои муосир ва ҳам арзишҳои миллиро ба кӯдакон омӯзонем. Мо боварӣ дорем, ки танҳо омезиши донишҳои илмӣ бо арзишҳои ахлоқӣ метавонад насли воқеан комил парвариш диҳад.

Биёед ҳамроҳ кори калон кунем - парвариши насле, ки ҳам донишманд ва ҳам ахлоқан покизаи аз мост бошад!